Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Özellikli Durumlar
Soru 1) Kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği arsa sahibinin müteahhide teslim ettiği arsa için belge düzeni nasıl olmalıdır?
Cevap 1) Sorunun cevabı arsanın bir iktisadi işletmeye ait olup olmaması ve arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak yapıp yapmamasına göre farklılık arz etmektedir. Arsanın bir iktisadi işletmeye dâhil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde arsa sahibi müteahhit tarafından arsa payı karşılığında kendisi teslim edilen daire/dükkanlar için emsal bedeli üzerinden fatura düzenlenmesi gerekmektedir. Arsanın iktisadi bir işletmeye dahil olmaması durumunda müteahhit arsa sahibine düzenlemiş olduğu daire/dükkanlar için Gider Pusulası düzenlemesi gerekmektedir.
19.11.2013 tarihli 84974990-130[1-2012-73]-1208 sayılı ” Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Arsa Sahiplerine Teslimi Yapılan Konutların Vergi Kanunları Açısından Değerlendirilmesi ” konulu özelgeye
altta ki linki tıklayarak ulaşabilirsiniz.
https://www.gib.gov.tr/node/96844
Özelgeden alıntı “Şirketinize teslim edilen arsanın bir iktisadi işletmeye dâhil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, teslim edilen arsa için arsa sahibi tarafından, şirketinizce kendisine teslim edilen dairelerin emsal bedeli üzerinden fatura düzenlenmesi,
– Arsa sahibinin gerçek usulde mükellefiyetini gerektirmeyecek şekilde, arızi bir faaliyet olarak arsasını tarafınıza tesliminde, arsa sahibinin mükellef olmamasından dolayı şirketiniz tarafından arsa sahibi adına teslim edilen dairelerin emsal bedeli üzerinden gider pusulası düzenlenmesi, “
Soru 2 ) Kat karşılığı inşaat işlerinde KDV açısından vergiyi doğuran olay ne zamandır? (Arsanın müteahhide teslimi, taşınmazların arsa sahibine teslimi)
Cevap 2 ) 6 Nisan 2014 Tarihli ve 28983 Sayılı Resmî Gazetede yayınlanan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin Ç. VERGİYİ DOĞURAN OLAY / Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi bölünde konu değerlendirilmiş olup ilgili bölümde “ (Değişik cümle:RG-5/6/2018-30442)(4) Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergiyi doğuran olay, müteahhidin arsa payı karşılığı konut, işyeri gibi bağımsız birimleri arsa sahibine teslimiyle gerçekleşir. (Değişik cümle:RG-5/6/2018-30442)(4) Arsanın bir iktisadi işletmeye dâhil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutat ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi durumunda, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte, müteahhide yapılan bu arsa payı teslimi nedeniyle düzenlenecek faturada, arsa payı karşılığı alınan bağımsız birimlerin 213 sayılı Kanunun 267 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ikinci sıradaki maliyet bedeli esasına göre belirlenen tutarı üzerinden KDV hesaplanır. Arsa sahibinin, gerçek usulde mükellefiyetini gerektirmeyecek şekilde arızi faaliyet olarak arsasını bağımsız birimler karşılığında müteahhide tesliminde ise KDV uygulanmaz.” denilmektedir.
Soru 3) Müteahhit, arsa sahibine teslim edeceği taşınmazlar (gayrimenkul) için hangi değer üzerinden fatura düzenleyecektir. (Arsa sahibi müteahhide fatura düzenlemesi gerekir ise hangi değer üzerinden fatura düzenleyecektir.)
Cevap 3) Vergi Usul Kanununun 267 nci maddesine göre tespit edilen emsal bedel üzerinden fatura düzenlenmesi gerekmektedir. (Kaynak : 19.11.2013 tarihli 84974990-130[1-2012-73]-1208 sayılı özelge ). İlgili madde de emsal bedeli sıralamaya tabi tutulmuş olup, birinci sıra, ikinci sıra ve üçüncü sıra olarak sıralanmıştır. İkinci sıra da ” (Maliyet bedeli esası) Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa, bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için % 5, perakende satışlar için % 10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder. ” denilmektedir. İkinci sıra hükümleri uygulanmak istendiğinde arsa sahibine teslim edilecek gayrimenkullerin KDV açısından değerlendirilmesinde arsanın iktisadi işletmeye ait olup olmadığı veya arsa sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi durumunda toptan satış söz konusu olmakta ve gayrimenkul maliyetleri % 5 arttırılarak KDV hesaplanması gerekmektedir aksi durum da arsanın iktisadi işletmeye kayıtlı olmaması durumunda perakende satış hükümleri uygulanacak olup arsa sahibine teslim edilecek gayrimenkul maliyetleri % 10 arttırılarak KDV uygulanacaktır.
Örnek uygulama : Kat karşılığı sözleşme gereği müteahhide teslim edilmiş olan arsa üzerine müteahhit tarafından on dairelik bina inşa edilmiş ve toplam maliyet 1.000.000,00 TL dir. Sözleşme gereği arsa sahibine müteahhit tarafından beş daire teslim edilecektir.
Arsanın iktisadi işletmeye ait olması durumunda :
1 daire maliyeti : 100.000,00 TL
5 daire ( 5 x 100.000,00 = 500.000,00 -TL)
Düzenlenecek fatura toptan teslim olarak değerlendirilip maliyetler % 10 Arttırılarak müteahhit tarafından fatura arsa sahibine düzenlenecek ve arsa sahibi tarafında aynı değer üzerinden müteahhide fatura düzenlenecektir.
500.000,00 + ( 500.000,00 x 10 / 100 ) = 550.000,00 – TL + KDV olarak fatura düzenlenecektir. KDV açısından gayrimenkullerin teslim tarihinde ki gayrimenkullerin niteliğine göre uygulanacak KDV oranları uygulanıp KDV hesaplanacaktır.
Soru 4) Kat karşılığı inşaat işlerinde arsanın şirket aktifine kayıtlı olması veya arsanın sahibi olan şirketin arsa salım satımını mutat ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi durumunda müteahhide arsa tesliminde uygulayacağı KDV oranı nedir?
Cevap 4) Arsa sahibi şirket müteahhide arsa tesliminde genel oranda KDV uygulayacaktır. (https://www.gib.gov.tr/node/91525)
Konu İle İlgili Bazı Özelgelerin Linkleri Aşağıda Sunulmuştur.
Kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre müteahhitin arsa rayiç bedelini maliyete eklemesi hk.
Kat Karşılığı İnşaat İşlerinde Sözleşmeye Göre Düzenlenecek Fatura Bedelleri
Kat Karşılığı İnşaatta Fatura Bedeli Hk.
Mülkiyeti şahsa ait olan arsa üzerine yapılan kat karşılığı inşaattan elde edilen dairelerin maliyetlerinin belirlenmesi hk.
Şirket aktifinde iki yıldan uzun süre kalan taşınmazın kat karşılığı devri
Kat karşılığı başkalarının arsasına yapılan inşaatlarda arsa sahibine daire dışında nakit ve kira ödemeleri hk.
Kat karşılığı arsasını müteahhide veren kooperatifin vergisel yükümlülüğü hk.
Kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre iktisap edilen gayrimenkulün satışının vergilendirilmesi
Soru) Müteahhidin arsa sahibine düzenlediği fatura alış bedeli olarak kabul edilir mi?
Cevap) …satışını yaptığınız dairenin Kat Karşılığı İnşaat ve Satış Vaadi Sözleşmesine istinaden müteahhit tarafından teslim edilmesi nedeniyle, maliyet bedeli esas alınarak düzenlenen faturada belirtilen bedelin iktisap bedeli olarak kabul edileceği tabiidir.
Kat Karşılığı İnşaat İşleri İle İlgili Kaynaklar
8. Arsa Karşılığı İnşaat İşleri ( Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği )
Benzer Kavramlar :
kdv vergiyi doğran olay
kat karşılığı inşaat dairelerin arsa sahibine tesliminde vergiyi doğuran olay ve zaman
arsanın müteahhide tesliminde kdv açısında vergiyi doğuran olay ve zaman
arsa teslimi vergiyi doğuran olay ve zaman
daire teslimi vergiyi doğuran olay ve zaman
dükkan teslimi vergiyi doğuran olay ve zaman
arsa sahibi müteahhit teslim kdv
S.M.M.M. YAKUP ÜÇKARDEŞ