YENİDEN DEĞERLEME – Vergi Usul Kanunu Geçici 32. Madde Kapsamında Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde Yeniden Değerleme İşlemleri / VUK Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme İşlemleri

YENİDEN DEĞERLEME – Vergi Usul Kanunu Geçici 32. Madde Kapsamında Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde Yeniden Değerleme İşlemleri / VUK Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme İşlemleri

537 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Tebliği

İ.S.M.M.O. – Yeniden değerleme Uygulamaları

 

Geçici 32. Madde (Vergi Usul Kanunu)

213 sayılı Vergi Usul Kanunun Geçici 32. Madde Kapsamında Yeniden Değerleme :

213 sayılı Vergi Usul Kanunun Geçici 32. maddesi gereği yapılan Yeniden Değerleme işlemi neticesinden beyan edilip Değer Artış Tutarının üzerinden % 2 vergi ödenmesi gerekmektedir. Beyannamelerini elektronik ortamda vermekte olan mükellefler Yeniden Değerleme ile ilgili beyannamelerini Gelir İdaresi Başkanlığının, Beyanname Düzenleme Programı (BDP) üzerinden vermelidirler. BDP programında Kodu ” ENFLSYN ” olup Adı kısmında ” Yeniden Değerleme Değer Artışına İlişkin Vergi Beyannamesi (7338 Sayılı…)” yazısı yer almaktadır.

Vergi Usul Kanunun Geçici 32. maddesi 01.01.2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir. VUK Geçici 32. madde ile ilgili açıklamalar 537 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Tebliğinin Üçüncü Bölümünde yer almaktadır. (Üçüncü Bölüm – 213 Sayılı Kanunun Geçici 32 nci Maddesi Kapsamında Yeniden Değerleme Uygulaması )

537 Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinden VUK geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme ” ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ” de 15. madde den başlamakta ve 24. maddeye kadar (bu madde dahil) devam etmektedir. Tebliğinden 24. maddesinden sonra ” DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ” ünde ” Ortak Hususlar ” yer almaktadır. 

Soru ) Kimler VUK Geçici 32. Madde kapsamında Yeniden Değereme hükümlerinden faydalanabilir? (537. VUK Tebliğ-Madde 16 )

Cevap) VUK Mükerrer 298/Ç maddesi gereği yeniden değerleme yapabilecek olanlar faydalana bilir.

Soru ) Yeniden Değerlemeye tabi tutulacak iktisadi kıymetler neler dir? 

Soru ) Hangi iktisadi kıymetler üzerinden yeniden değerleme yapılabilir?

Soru ) Yeniden Değerlemeye tabi iktisadi kıymetler nelerdir.

Soru ) Yeniden Değerleme neye uygulanır?

Soru ) Yeniden Değerlemenin kapsamı ne dir?

Cevap ) Aktife kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlere geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme yapılabilir. İlgili tebliğ maddesinde ” Bu niteliklerini korudukları müddetçe sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen taşınmazlar ve amortismana tabi diğer iktisadi kıymetler ile iktisadi kıymetlerin alım, satım ve inşa işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu amaçla aktiflerinde kayıtlı bulunan emtia niteliğindeki kıymetler, hangi hesapta kayıtlı oluğu önemli olmaksızın, 213 sayılı Kanunun geçici 32 nci maddesi kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulamaz.” denilmektedir. (537. VUK Tebliğ-Madde 17 )

Soru ) İçinde bulunulan yıl için alınan amortismana tabi iktisadi kıymetler için yıl içinde ki dönemler de VUK Geçici 32. maddeye istinaden değer artış kazancına tabi tutulabilir mi?

Soru ) İçinde bulunulan yılda alınan iktisadi kıymetler için yeniden değerleme yapılabilir mi?

Cevap ) ” ….taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerin ve varsa bunlara ait amortismanların, 213 sayılı Kanununda yer alan değerleme hükümlerine göre tespit edilen  ve bu Kanun geçici 32 nci maddesi kapsamında yeniden değerleme yapılacak tarihten önceki döneminin sonu itibariyle yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri üzerinden yapılabilir. ” ( 537. VUK Tebliğ-Madde 18 )

Soru ) Amortisman tutarları nasıl yeniden değerlemeye tabi tutulur? (Amortismanların yeniden değerlenmesi)

Cevap ) “…Amortismana tabi iktisadi kıymetlerin amortismanının herhangi bir yılda eksik ayrılması veya hiç ayrılmamış olması durumunda, yeniden değerlemeye esas alınacak değer, bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılarak belirlenir.” ( 537. VUK Tebliğ-Madde 17 )

Soru ) Kredi faizleri ve kur farkları yeniden değerlemeye tabi tutulur mu?

Cevap ) “(3) 213 sayılı Kanun ve ilgili ikincil mevzuat uyarınca maliyet bedeline intikal ettirilen kredi faizleri ve kur farkları da yeniden değerleme kapsamına girmektedir. ” ( 537. VUK Tebliğ-Madde 18(3) )

 

Soru ) VUK geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme yapmak zorunlu mu?

Cevap ) ” ……….yeniden değerleme yapabilecek mükelleflerin, 213 sayılı Kanunun geçici 32 nci maddesi kapsamında yeniden değerleme yapması zorunlu olmayıp, bu karar mükelleflerin tercihine bırakılmıştır.” ( 537. VUK Tebliğ-Madde 19 )

Soru ) VUK geçici madde 32 nci maddesine istinaden yeniden değerleme kapılacağı zaman işletmenin bu kapsamda ki tüm değerlerini mi yeniden değerlemeye tabi tutmak gerekir yoksa kapsamda ki kısmi değerler yeniden değerlemeye tabi tutulabilir mi?

Cevap ) ” 17 nci maddede yeniden değerlemeye tabi tutulabileceği belirtilen iktisadi kıymetlerin tamamı veya bir kısmı için 213 sayılı Kanunun geçici 32 nci maddesi uygulamasından yararlanabilir.”  ( 537. VUK Tebliğ-Madde 19 )

Soru ) VUK geçici 32 nci maddesi kapsamında Yi-ÜFE değerleri nasıl kullanılacak.

Cevap ) ” ….(213 sayılı Kanunun geçici 32 nci maddesi) kapsamında yapılacak yeniden değerleme işleminde kullanılacak yeniden değerleme oranlarının hesabında dikkate alınacak Yİ-ÜFE değerleri, söz konusu endeksi yayınlayan Türkiye İstatistik Kurumunun resmi internet sayfasından temin edilebilir. Yİ-ÜFE değerlerine göre bulunacak ve yeniden değerlemeye esas olacak katsayının hesabında, kesirli (virgülden sonraki) kısım 5 (beş) hane olarak dikkate alınır. ”  ( 537. VUK Tebliğ-Madde 21 )

Soru ) Geçici 32. madde kapsamında Değer Artış Kazancı Nasıl Vergilendirilir?

Soru ) Yeniden Değer artış kazanç vergisi taksitli ödenebilir mi?

Soru ) Yeniden Değer artış kazanç vergisi ne zaman ödenir?

Soru ) Yeniden Değer artışı nasıl ödenir?

Soru ) Yeniden Değer artışı ödeme seçenekleri

Cevap ) ” Madde 23- (1) Tebliğin bu bölümün kapsamında yapılan yeniden değerleme neticesinde hesaplanan ve pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın son günü akşamına kadar gelir veya kurumlar vergisi yönünden (kollektif, adi komandit ve adi şirketlerce katma değer vergisi yönünden) bağlı olunan vergi dairesine beyan edilip, üç eşit taksitte (ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitleri sırasıyla beyanname verme süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere) ödenir. Beyan edilen tutarın tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenebilmesi mümkün olduğu gibi, ikinci ve üçüncü taksitlerin toplamının ikinci taksit ödeme süresi içerisinde ödenebilmesi de mümkündür. ( 537. VUK Tebliğ-Madde 23 )

Soru ) VUK geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme sonucu ödenmesi gereken vergi nasıl beyan edilir?

Cevap ) Söz konusu beyanname, gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerini (kollektif, adi komandit ve adi şirketlerde katma değer vergisi beyannamesini) elektronik ortamda vermek zorunda olan mükellefler tarafından 340 Sıra No.lu Vergisi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 346 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda elektronik ortamda, bu zorunluluğa tabi olmayan mükellefler bakımından ise örneği bu Tebliğ ekinde (Ek-1) yer alan beyanname kullanılmak suretiyle kağıt ortamında ilgili vergi dairesine verilir.”  ( 537. VUK Tebliğ-Madde 23 )

Soru ) VUK geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme sonucu ödenmesi gereken vergi ödenecek gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilebilir mi?

Cevap ) ” Bu vergi; gelir ve kurumlar vergilerinden mahsup edilemeyeceği gibi, gelir ve kurumlar vergileri matrahlarının tespitinde gider olarak da dikkate alınamaz.”

( 537. VUK Tebliğ-Madde 23 )

Soru ) VUK geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme sonucu tahakkuk ettirilen vergi zamanında ödenmemesi durumunda ne olur?

Cevap ) ” Değer artışı üzerinden %2 oranında hesaplanan verginin zamanında beyan edilmemesi veya tahakkuk eden verginin taksitlerinin sürelerinde ödenmemesi ya da kısmen ödenmesi halinde 213 sayılı kanunun geçici 32 nci maddesi hükümlerinden faydalanılamaz.” ( 537. VUK Tebliğ-Madde 23 )

Soru ) VUK geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme sonrası değer artışı vergisi hangi değer üzerinden ödenir?

Soru ) Yeniden Değerleme de değer artışında vergi hangi değer üzerinden hesaplanır?

Cevap ) Değer artış vergisi VUK geçici 32. madde kapsamında yeniden değerleme sonrası bulunan ” Net Değer Artışı ” üzerinden hesaplanır. 

Net Değer Artışı = Değerleme Sonrası Net Aktif Değer – Değerleme Öncesi Net Aktif Değer 

 

 

 

 

213 sayılı Vergi Usul Kanunun Mükerrer 298/Ç Fıkrası Kapsamında Sürekli Yeniden Değerleme Uygulaması

537 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Tebliğ Madde 4

” ..enflasyon düzeltmesi şartlarının gerçekleşmediği hesap dönemlerinde, fıkrada öngörülen kapsam ve şartlar dahilinde amortismana tabi iktisadi kıymetlerin ve bunlara ait amortismanların yeniden değerlemeye tabi tutulabilmesine imkan sağlanmıştır.

 

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Yıl İçi Geçici Vergi Dönemleri İtibariyle Yeniden Değerleme Oranı Nasıl ve Kim Tarafından Yayımlanır?

Kurumlar vergisi sirküleri ile geçici vergi dönemlerinde uygulanmak üzere yayımlanan yeniden değerleme oranları hem kurumlar vergisi mükellefleri hem de gelir vergisi mükellefleri için geçerlidir. (Kurumlar vergisi sirkülerinde ” İlgili olduğu maddeler ” kısmında ” Vergi Usul Kanunu Mükerrer Madde 298 ” ibaresi yer almaktadır.

Geçici Vergi Dönemlerinde Yeniden Değerleme Oranı, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 2022 yılının üçüncü geçici vergi dönemi sonu itibariyle ” 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri /61 “ 30/09/2022 tarihinde yayımlanmıştır. İlgili sirküler de yeniden değerleme oranı için ” 2022 yılı üçüncü geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı % 92,93 (yüzde doksaniki virgül doksanüç) olarak tespit edilmiştir.” ibaresi yer almaktadır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu Sirküleri /60 – Tarih : 19/07/2022 –  2022 yılı ikinci geçici vergi döneminde uygulanacak yeniden değerleme oranı % 61,12 (yüzde altmışbir virgül oniki) olarak tespit edilmiştir. 

Konu İle İlgili Soru ve Konular :

Yeniden değerleme oranı nerede yayımlanır

Yeniden değerleme oranı kim yayımlar

Geçici vergi yeniden değerleme oranı

Yeniden değerleme oranı geçici vergi oranı