BASİT USUL MÜKELLEFİYET Mİ? DEFTERE TABİ MÜKELLEFİYET Mİ?
Yeni mükellef olmak isteyenlerin sık sordukları sorulardan biride vergi uygulamaları açısından
şahıs işletmeleri (deftere tabi mükellefler) ile basit usul mükellefiyet arasında ne fark olduğudur.
Aşağı da karşılaştırmalı olarak konu ana hatları ile izah edilmeye çalışılmıştır.
Öncelikle her isteyen kişi basit usule tabi mükellef olamamaktadır. Maliye bakanlığının basit usul mükellefiyet açısından belirlediği genel ve özel esasların yanısıra bazı sektörler de basit usul kapsamı dışında tutulmuştur. Örneğin; Sarraflar, kıymetli maden ve mücevherat alım satımı ile uğraşanlar, Sigorta prodüktörler, Gayrimenkul ve gemi alım satımı ile uğraşanlar gibi daha bir çok sektör basit usul mükellefiyet uygulamasının dışında tutulmuştur.
Verilen Beyannameler Açısından Karşılaştırma | |
Basit Usul Mükellefler | İşletme Defteri Tutan Mükellefler Gerçek usulge gelir vergisi mükellefleri) |
Sadece yıllık beyanname verirler. (Yıllık gelir vergisi beyannamelerini takip eden yılın Şubat ayında verirler.) | KDV beyannamesi verirler (Aylık veya üç aylık olabilir) Muhtasar Beyanname (Aylık veya üç aylık olabilir) Geçici Vergi Beyannamesi ( Üç Aylık) Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi (Yıllık gelir vergisi beyannamelerini takip eden yılın Mart ayında verirler.) |
Katma Değer Vergisi Uygulaması Açısından Değerlendirme | |
Basit Usul Mükellefler | İşletme Defteri Tutan Mükellefler Gerçek usulge gelir vergisi mükellefleri) |
Basit usul mükelleflerin mal teslimi veya hizmet ifaları KDV vergisine tabi değildir. Düzenledikleri belgelerde KDV göstermezler ve KDV dahil ibaresi de kullanmazlar. Aksi taktirde düzenledikleri belgeler de KDV gösterilmesi veya Kdv dahil ibaresine yer verilmesi durumunda belgede ki KDV’ yi ödenmek zorundadır. Alış vesikalarında ki KDV’yi gider veya maliyet olarak kayda alırlar | Mal teslimi ve hizmet ifaları KDV’ ye tabidir. (KDV açısından mevzuat açısından istisna tutulan durumlar vardır.) Alış vesikaların da ki KDV’ yi KDV hesabında indirim konusu yaparlar. (Genel tanımın istisnası vardır.) |
Muhtasar Beyanname Açısından Değerlendirme | |
Basit Usul Mükellefler | İşletme Defteri Tutan Mükellefler Gerçek usulge gelir vergisi mükellefleri) |
Basit usul mükelleflerin ödeme işlemleri tevkifata (kesintiye) tabi değildir bu yüzden Muhtasar beyanname vermezler. | Gerçek usulde gelir vergisine tabi mükelleflerin ödeme işlemleri tevkifata (kesintiye) tabidir. Mevzuatın ön gördüğü hususlarda yapmış oldukları ödemelerden kesinti yaparak Muhtasar Beyanname ile beyan ederler |
Geçici Vergi Beyannamesi Açısından Değerlendirme | |
Basit Usul Mükellefler | İşletme Defteri Tutan Mükellefler Gerçek usulge gelir vergisi mükellefleri) |
Geçici Vergiye (peşin vergiye) tabi değillerdir. | Geçici vergiye tabidirler, üç aylık dönemlerde net kar üzerinden hesaplama yöntemine dayalı geçici vergi beyannamesi verirler. |
Amortisman Uygulaması Açısından Değerlendirme | |
Basit Usul Mükellefler | İşletme Defteri Tutan Mükellefler Gerçek usulge gelir vergisi mükellefleri) |
Satın almış oldukları duran varlıklar bedeli üzerinden amortisman ayırmazlar, gider leştirme yapmazlar. Duran varlık satışlarında da fatura düzenlemezler. | Duran varlıkların gider leştirilmesinde amortisman uygulamasına tabidirler. Amortisman; vergi uygulamaları açısından belirli bir rakamın üzerinde ki duran varlıklar direkt gider leştirilmeyip maliye bakanlığının belirlemiş olduğu oranlar üzerinden yıllara bölünerek giderleştirilirler. Örneğin alınan binek otomobilin bedeli beş yıla bölünüp beş yılda giderleştirilir. |
Personelin Vergilendirilmesi Açısından Değerlendirme | |
Basit Usul Mükellefler | İşletme Defteri Tutan Mükellefler Gerçek usulge gelir vergisi mükellefleri) |
Basit usul mükellefin yanında çalışmakta olanlar gelir vergisi kanuna göre Diğer Ücretli kapsamında vergilendirilirler. Çalışan kendi adına ikametgahının bağlı bulunduğu vergi dairesine gidip kendi adına vergi mükellefiyeti açtırması gerekmektedir. Ücretlerinin aylık vergi tutarının hesabında yıl başında ki asgari ücretin % 25’inin % 15’i hesaplanarak aylık vergi tutarları hesap edilir. 2019 yılı için (2.558,40 x %25) x (%15) = 95,94 TL/Aylık Yıllık toplam vergi 1,151.28 TL dir. Yıllık vergilerini Şubat ve Ağustos aylarında iki taksitte öderler. | Çalışanların vergilendirilmesi işverenin adına düzenlenen Muhtasar beyanname ile olmaktadır. Çalışanların ücretlerine gelir vergisi kanunun 103. maddesindeki oranlar uygulanarak hesaplama yapılmaktadır. |
Tutulan Defter Açısından Değerlendirme | |
Basit Usul Mükellefler | İşletme Defteri Tutan Mükellefler Gerçek usulge gelir vergisi mükellefleri) |
01.01.2018 tarihinden itibaren Defter Beyan Sistemine geçmiş bulunmaktalar. 01.01.2018 tarihinden itibaren tüm belgeleri maliyenin sistemine işlenmektedir. Basit usul mükellefler en geç üçer aylık dönemler halinde belgelerini defter beyan sistemine kayıt etmeleri gerekmektedir. Üçer aylık dönemler 2019/1-2-3 2019/4-5-6 2019/7-8-9 2019/10-11-12 Her üç aylık dönem takip eden ayın sonuna kadar defter beyan sitemine işlenmesi gerekmektedir. Örneğin : 2019/1-2-3 dönemi 30.04.2019 tarihine kadar defter beyan sistemine işlenmek zorundadır. | 01.01.2019 tarihinden itibaren Defter Beyan Sistemine geçmişlerdir. KDV beyannamesi aylık olan mükellefler için takip eden ayın 26’sına kadar belgeleri Defter Beyan sistemine işlenmesi gerekmekte ve aynı tarihe kadar tahakkukunun düzenlenip ödemesi yapılması gerekmektedir. Örnek : Temmuz ayının KDV beyannamesi ile ilgili beyan ve ödeme işlemleri Ağustos Ayının 26’sına kadar yapılması gerekmektedir. KDV’si üç aylık olan mükellefler de üç aylık dönemi takip eden ayın 26’ sına kadar beyanname verme ve ödeme işlemlerini yapmaları gerekmektedir. |
Soru : İstanbul’ da ticari taksi faaliyeti ile iştigal eden basit usul mükellefim. 2019 Yılında kaç liranın üzerinde gelir elde edersem deftere tabi mükellef olurum?
Cevap : 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda 47. Maddesinde basit usule tabi olmanın genel şartları, 48. Maddesinde ise özel şartları sayılmaktadır. Basit usul mükellefiyete tabi olan mükelleflerin sadece mal alım-satımı yapılan işlerde, sadece hizmet sektöründe faaliyet bulunan işlerde ve hem alım-satımını hem de hizmet sektöründe birlikte faaliyette bulunulması durumunda farklı hasılat ölçüleri bulunmaktadır. Ticari taksi işletmesi hizmet işletmesi olduğu için Gelir Vergisi Kanunun (G.V.K.) 48. Maddesinin 2. Bendindi sadece hizmet sektörü ile ilgili faaliyette bulunanlar yönelik olup “ 2. 1 numaralı bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatının 60.000 TL aşmaması,” denilmek dedir. 2019 yılında 60.000,00 TL’nin üzerinde ticari taksi faaliyet geliri elde etmeniz durumunda 01.01.2020 tarihinden itibaren deftere tabi mükellefiyet statüsüne geçersiniz.
2021 Yılı için GVK madd 48/2 ye göre hizmet işletmelerin de gayri safi iş hasılatı 76.000,00 TL olarak belirlenmiştir. 2021 yılında iş hasılatı 76.000,00 TL’yi geçen basit usul mükellef ticari taksiciler 2022 yılında ikinci sınıf deftere tabi mükellef haline gelirler.
193 sayılı GELİR VERGİSİ KANUNU
Basit usule tabi olmanın özel şartları Madde 48 – Basit usule tabi olmanın özel şartları şunlardır:
- Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanların yıllık alımları tutarının 150.000 TL veya yıllık satışları tutarının 240.000 TL aşmaması,
- 1 numaralı bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanların bir yıl içinde elde ettikleri gayri safi iş hasılatının 76.000 TL aşmaması,
- 1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapılması halinde yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamının 150.000 TL aşmaması, Milli piyango bileti, akaryakıt, şeker ve bunlar gibi kar hadleri emsallerine nazaran bariz şekilde düşük olarak tespit edilmiş bulunan emtia için, bu maddenin 1 ve 3 numaralı bentlerinde yazılı hadler yerine ilgili bakanlıkların mütalaası alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığınca belirlenecek alım satım hadleri uygulanır.
Benzer Kavramlar :
Basit usulden deftere geçiş
Deftere geçiş
Defter mükellefiyetine geçiş
Basit usulde had
Basit usulde hadler
Basit usul mükellefiyette hadler
Basit usul mükellefiyette sınıf değişikliği
taksici defter durumu
taksi sınıf değişikliği
basit usul defter değişim haddi
basit usul defter değişim sınırı
basit usul deftere geçiş sınırı
basit usul sınıf değiştirme
basit usul sınıf değişikliği
basit usul defter değişikliği
basit usulden deftere tabi mükellefiyete geçiş sınırı
basit usulden deftere geçiş sınırı
Soru : Bilgisayar tamir ve yedek parça perakende satışı yapan şahıs işletmesiyiz. Personellerimiziz öğlen yemek ihtiyacını karşılamak için bir lokanta ile günlüğü 25,00 + KDV’ den anlaştık. Personellerimiz öğlen yemekleri anlaşma yapmış olduğumuz lokantaya giderek yemektedirler. Personeller için lokantaya yapmış olduğumuz yemek bedellerini gider olarak kullana bilir miyiz? Yapmış olduğumuz yemek bedeli ödemesi için SGK sigorta primi veya vergi ödememiz gerekiyor mu?
2021 yılı Vergi Uygulamaları açısından çalışanlara verilen yemek bedeli istisnası 25 -TL
https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/12/20201229M1-12.htm
Vergiden İstisna Edilen Yemek Bedelleri
2021 yılı SGK uygulamaları açısında günlük yemek istisna tutarı (3.577,50 / 30 gün = 119,26 (Ücret/Gün) x 6/100 = 7,16 TL/Gün
Cevap-19.10.2019) Sorunuz da bahsetmiş olduğunuz personelleriniz için yapmış olduğunuz yemek bedeli ödemelerini vergi ve SGK uygulamaları açısından gider olarak kullanabilir siniz fakat bu giderleştirme bazı usullere tabidir.
Vergi uygulamaları açısından, 31.12.2018 tarihli resmi gazetede yayınlanan 305 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde “işverenlerce işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı 19 TL” olduğu belirtilmiştir. Bu şu anlama geliyor her bir personel için günlük 19,00 TL ve altında kalan yemek bedellerinden gelir vergisi ödenmeyecek, 19,00 TL’yi aşan yemek bedelleri net ücretin bir unsuru kabul edilerek brüt tutarı hesap edilecek ve bu brüt ücret gelir vergisine tabi tutularak muhtasar beyanname ile beyan edilecektir.
Net Ücret Olarak Değerlendirilecek Yemek Bedeli : 25,00 – 19,00 = 6,00 net ücret kabul edilerek vergi hesaplamasına dahil edilecek günlük tutar.
SGK uygulamaları açısından, 29 Ocak 2004 tarihli 25361 sayılı resmi gazetede yayımlanan “ Sigorta Primlerinin Hesabına Esas Tutulacak Kazançların Aylık Tutarının Tespitinde Nazara Alınmayacak Olan Yemek Parası ile Çocuk ve Aile Zamlarının Günlük ve Aylık Tutarlarının Tespitine İlişkin Tebliğ’ de “ sigortalılara yemek parası adı altında yapılan ödemelerin işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla fiilen çalışılan gün sayısı dikkate alınarak 16 yaşından büyükler için her yıl belirlenen günlük asgari ücretin %6’sının yemek verilecek olan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak miktarının aylık sigorta primine esas kazançların hesaplanmasında dikkate alınmaması, dolayısıyla bu tutardan sigorta primi kesilmemesi” demek sureti ile yemek bedeli istisnasının asgari ücretin brüt tutarının % 6’ sı olarak belirlenmiştir. Bu durumda 2019 yılı için asgari ücretin günlük tutarı 2.558,40 / 85,28 TL/Gün dür. 85,28 TL ‘ nin % 6’ sı ise 5,12 TL yapmaktadır. Bu da şu anlama geliyor personelinize günlük 5,12 TL’ nin üzerinde yemek yedirmeniz durumunda aşan kısım net ücret olarak kabul edilip bu net maaşa eklenip brütü bulunacak ve fazlalık üzerinden SGK primi tarafınızdan ödenecektir.
Net Ücret Olarak Değerlendirilecek Yemek Bedeli : 25,00 – 5,12 = 19.88 net ücret kabul edilerek sigorta prim hesaplamasına dahil edilecek günlük değer.
İstisna rakamının uygulamasın da maliye ile SGK arasında tutar farklılığı bulunmaktadır.
Personelin fiilen çalıştığı günler için yemek bedelini giderleştire bilirsiniz.
Ayrıca 27.02.2003 tarihli ve B.07.0.GEL.0.42/4204-215 sayılı özelge de ” Ancak söz konusu istisnanın uygulanabilmesi için yemek bedelinin, yemek verme hizmetini sağlayan mükelleflere ödenmesi ve yemek bedeli faturasının işveren adına düzenlenmesi; ayrıca bu faturaya yemek yiyen hizmet erbabının adı ve soyadı ile yemek yediği gün sayısını belirten bir listenin eklenmesi şarttır.” denilerek belgelendirmenin usulüne de vurgu yapılmıştır.
Benzer kavram ve konular
Yemek bedelinin giderleştirilmesi
Yemek gider yazılabilir mi
Yemeğin gider yazımı
Yemek gider yazılabilir mi
Yemek bedeli istisnası
Çalışan yemek bedeli istisnası
Sigortalı yemek bedeli istisnası
Soru : Serbest meslek kapsamında doktorluk mesleği icra etmekte olan gelir vergisi mükellefiyim. Emeklilik açısından prim günümü doldurabilmek için askerlik süremi Bağkur’a prim borçlanması yapmak istiyorum. Bağkur’a yapacağım askerlik prim borçlanmasını serbest meslek kazancı açısından gider olarak kullanabilir miyim?
Cevap-18.10.2019) Serbest meslek faaliyetinde bulunan gelir vergisi mükellefi olarak cari aylık Bağkur primlerinizi de Sosyal Güvenlik Kurumuna 4/b (Bağkur) kapsamında yapacağınız askerlik prim borçlanması neticesinde tahakkuk eden Bağkur primlerini de ödemeniz ve ödemenin yapıldığı yılda vergi matrahınızın olması durumunda ödemenin yapıldığı yılda ki gelir vergisi beyannamenizin üzerinden primlerinizi indirim konusu yapabilirsiniz.
- Beyannamenizde matrah olmaması veya zarar olması halinde Bağkur prim ödemeleri indirimi konusu yapılamaz.
- Bağkur prim ödemelerinizin vergi matrahından fazla olması halinde sadece vergi matrahı kadarlık kısmı indire bilirsiniz, kalan fazlalık prim ödemesini gelecek yıla devredemez veya iade talep edemezsiniz.
- Bağkur primleri yıl gözetmeksizin ödendiği yılda gider olarak gelirinizden indirebilirsiniz, fakat Bağkur primlerinin geç ödenmesinden kaynaklanan gecikme zamlarını gider olarak kullanamazsınız.
Yukarıda ki hükümler ticari kazanç sahipleri içinde geçerlidir.
https://www.gib.gov.tr/node/92783
Benzer Kavramlar :
Bağkur primi gider yazılabilir mi
Bağkur priminin giderleştirilmesi
Bağkur primi nasıl giderleştirilir
bağkur primi gider yazılırmı
bağkur gider yazılırmı
bağkur gidermi
Asgari Geçim İndirimi ve AGİ Hesaplama
Asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin brüt tutarı üzerinden hesaplanmaktadır.
Eşlerin her ikisinin de ücretli olması halinde çocuklar yalnızca sosyal güvenlik yönünden tabi oldukları eşin bildirimine dahil edilecektir.
Sadece ücret geliri elde eden eş, “çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş” kapsamında değerlendirilmeyecektir. Bunlar dışındakiler ise çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş kapsamında değerlendirilecek olup, münhasıran emekli maaşı alanlar da çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eş olarak kabul edilecektir. Ücretli çalışan kişi kendi adına bağımsız çalışan vergi mükellefi olan eşinden de % 10 oranında AGİ’ den faydalana bilir.
İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, “eş” tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade eder.
Sigortalı olarak çalışan eşler birbirlerinden bağımsız olarak kendi ücretlerine bağlı olarak AGİ ‘ den faydalanırlar.
Eşlerin her ikisininde ücret geliri elde etmesi durumunda çocuklar için eşlerden yalnızca birisi AGİ’den faydalana bilir.
Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınır.
Asgari ücretliler açısından ücretin gelir vergisi oranının %15 den %20 yükselmesi nedeniyle ücretin Ocak ayında alınan AGİ dahil ücretin altına düşülmesi halinde Ocak ayında ki AGİ dahil asgari ücret tutarını bulacak şekilde AGİ’ye ekleme yapılmaktadır.
AGİ Hesaplama :
Mükellefin kendisi için | % 50 |
Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için | % 10 |
Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için | % 7,5 |
Üçüncü çocuk için | % 10 |
Diğer çocuklar için (4.ve sonraki çocuklar için) | % 5 |
Bekar | (Brüt Asgari Ücret x 50)/100 x %15 | 191,88 TL |
Evli eşi çalışmayan | (Brüt Asgari Ücret) x (50+10)/100 x %15 | 230,26 |
Evli eşi çalışmayan 1 çocuklu | (Brüt Asgari Ücret) x (50+10+7,5)/100 x %15 | 259,04 |
Evli eşi çalışmayan 2 çocuklu | (Brüt Asgari Ücret) x (50+10+15)/100 x %15 | 287,82 |
Evli eşi çalışmayan 3 çocuklu | (Brüt Asgari Ücret) x (50+10+15+10)/100 x %15 | 326,20 |
Evli eşi çalışmayan 4 çocuklu | (Brüt Asgari Ücret) x (50+10+15+10+5)/100 x %15 | 326,20 |
Ocak ayında asgari ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi 326,20 TL dir. Alınacak Agi tutarı ücretin gelir vergisinden fazla olamayacağı için AGİ tutarı vergi tutarını aşsa da vergiden daha fazla AGİ’ den faydalanılamaz, iadesi talep edilemez.
Benzer Kavramlar :
Agi hesaplama
Asgari geçim indirimi hesaplama
Asgari geçim indirim hesaplama
Asgari geçim indirim oranları
Soru : Emekliyim bir işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlayacağım AGİ (Asgari Geçim İndirimi) alabilir miyim.
Cevap – 17.10.2019) Emekli olduğu halde ücretli olarak Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi ve ücretleri gerçek usulde vergilendirilen emekliler ücretleri üzerinden vergi ödedikleri için AGİ (Asgari Geçim İndirimi) almaya hakları vardır. AGİ ödemesi işverenin tercihine bırakılmamıştır. İşveren AGİ kapsamında ki ödemeleri net maaş ile birlikte ödemek zorundadır.
Diğer ücretli kapsamında çalışan ve maaşları gerçek usulde vergilendirilmeyen ücretliler ister normal çalışan olsun isterse mekli olsun AGİ’ den faydalanamazlar.
(Örnek : Basit usul mükellefin yanında çalışan sigortalılar emekli olup olmadığına bakılmaksızın AGİ’ den faydalanamazlar.)
Asgari geçim indirimi, 193 sayılı Gelir Vergisi kanunun 32. maddesi ile ücretleri gerçek usulde vergilendirilen çalışanlara, net maaşlarının dışında devletin sunmuş olduğu bir katkı ödemesidir.
Ücretleri gerçek usulde verilendirilen ücretlileri çalıştıran işverenler ücretlilerin vergi matrahı üzerinden gelir vergisi kanunun 103. maddesinde ki tarife ve oranlar üzerinden vergi hesaplayarak muhtasar beyanname ile bağlı oldukları vergi dairelerine ücretin vergisi olarak ödeme yaparlar.
İşverenler, çalışanın medeni durumu, eşinin çalışıp çalışmadığı ve çocuk sayısı gidi kriterleri göz önünde bulundurarak hesapladığı AGİ tutarını vergi dairesine ödemeyip çalışana öderler. Şayet hesaplanan gelir vergisi AGİ’ den fazla ise fazlalık vergi dairesine ödenir. Örnek 2019/Ocak ayında 30 gün üzerinden çalışmakta olan ücretlinin ücret gelir vergisi 326,20 TL dir. Ücretlinin bekar olduğunu düşündüğümüzde AGİ tutarı 191,88 TL dir.
Gelir Vergisi AGİ Gelir Vergisi Farkı
326,20 – 191,88 = 134.32
İşveren maliyeye ödemesi gereken 362,02 TL lik verginin 191,88 TL lik AGİ tutarını çalışana net maaşı ile birlikte ödeyecek olup kalan 134,32 TL lik AGİ fazlası kısmı ise Muhtasar beyanname ile maliyeye ödenecektir.
Banzer Konu ve Kavramlar :
Emeklilerde AGİ
Emeklilerde asgari geçim indirimi
Emekliler agi alabilir mi?
Emekliler asgari geçim indirimi alabilir mi
Soru : Yurtdışından üç – ondört yaş gurubuna hitap eden eğitici oyuncak ithal etmiş bulunmaktayız. Eğitici oyuncakların yurtiçinde ki toptan ve perakende safhasında ki KDV oranı nedir?
Cevap – 16.10.2019) 3065 sayılı KDV Kanununun;
1/1 maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.
KDV oranlarının, 3065 sayılı KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişmeden önce Bakanlar Kurulu, değişiklik sonrasında ise Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmesi öngörülmüştür.
Bu kapsamda, KDV oranları, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) eki (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, sözü edilen listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler için % 18 olarak belirlenmiştir.
TGTC’nin; 95 inci Faslında “Oyuncaklar, oyun ve spor alzemeleri;bunların aksam, parça ve aksesuarı” tanımlanmış ve bu fasla ait 95.03 tarife pozisyonunda “üç tekerlekli bisikletler, skuterler, pedallı arabalar ve benzeri tekerlekli oyuncaklar; oyuncak bebekler için arabalar;oyuncak bebekler; diğer oyuncaklar; küçültülmüş (scale) modeller ve benzeri eğlencelik modeller ( hareketli olsun olmasın); her türlü bilmeceler (puzzle)” yer verilmiş, bu tarife pozisyonuna ait 9503.00.35.00.00 GTİP numarasında “plastik maddelerden olanlar” sayılmıştır.
Buna göre, TGTC’nin 9503.00.35.00.00 GTİP numarasında sınıflandırılan, üç-ondört yaş grubuna hitap eden çocuklara yönelik eğitici oyuncaklar sözü edilen BKK eki (I) ve (II) sayılı listelerde yer almadığından, bu ürünlerin tesliminin genel oranda (% 18) KDV’ye tabi tutulması gerekmektedir.
Soru : Sahibi olduğum apartman dairesini eşimin anne ve babasına ikamet amaçlı bedelsiz kullandıracağım, kira almadığım halde beyanname vermem gerekir mi?
Cevap – 15.10.2019) Kişiler bedelsiz olarak sadece bir adet dairelerini mesken amaçlı kendi alt veya üst soylarına ve kardeşlerine emsal bedeli beyan etmeksizin kullandıra bilirler. Türk Medeni Kanunu açısından eşinizin anne ve babası sizin açınızdan kan hısımı değil yansoy hısımıdır.Kendi anne,baba ve onların anne ve babasına,çocuklarınıza ve onların çocuklarına ve kardeşlerinize bir adet daireyi bedelsiz kullandırabileceğiniz halde kayınvalide ve kayınpederinize ancak emsal kira bedeli uygulayarak kullanımlarına suna bilirsiniz. 2019 yılı için mesken kira gelirleri istisnası 5.400.-TL dir. Eşinizin anne ve babasına bedelsiz kullandıracağınız daire için emsal bedeli üzerinden kira geliri hesaplayarak 2019 yılı için ilgili daireden elde ettiğniz toplam kira tutarı 5.400.-TL’yi geçerse beyan etmeniz gerekmektedir. Binaların emsal kira bedeli ilgili gayrimenkulün emlak vergi değerinin %5′ idir. Dairenizin emlak vergi değerini ilgili belediyeden öğrenebilirsiz.
İlgili dairenin emsal değeri üzerinden hesaplayacağınız kira geliri tek başına belirleyici bir unsur olmayıp sizin gelir vergisi açısından vergi mükellefi olup olmadığınız, başka kira gelirlerinizin olup olmadığı topluca hesaba katılmalıdır.
Soru : Bir firmadan aynı gün içerisinde birden çok faturalı mal aldık. Faturalar parça parça tevsik kapsamı olan 7.000,00 TL’ nin altında fakat toplamda 7.000,00 TL’yi geçmektedir. Durumu tevsik kapsamında değerlendirir misiniz?
Cevap – 12.10.2019) Aynı gün içerisinde aynı firmadan yapılan alışlarınız için faturalarınızın toplamı 7.000,00 TL’yi buluncaya kadar nakit elden yapabilirsiniz fakat faturaların toplamı 7.000,00 TL’yi geçtiği anda limiti aşan faturadan başlamak üzere o faturayı ve takip eden faturalarınızı banka, PTT, finans kurumları aracılığı ile yapmak zorundasınız.
Örnek :
Birinci mal alışınız 4.000,00 TL,
İkinci mal alışınız 2.000,00 TL ve
Üçüncü Mal alışınız 3.000,00 TL ve
Dördüncü mal alışınız 1.000,00 TL olduğunu var saydığımızda,
İlk iki mal alışınız 7.000,00 TL’ yi geçmediğiniz için nakit ödeye bilirsiniz fakat üçüncü mal alışınızda toplam ürün bedeli 9.000,00 TL olduğundan ve 7.000,00 TL lik limiti geçmiş olduğunuzdan üçüncü ve dördüncü mal alışlarınız tevsik kapsamında banka, PTT, finans kurumları aracılığı ile yapmak zorundasınız.
Basit usul mükellefiyete tabi ticari taksi işletmesi sahibiyim. Aracımda sigortalı çalıştırmak istiyorum. Soru 1: 30 gün üzerinden sigortalı çalıştırırsam vergi ve sgk açısından yapmam gerekenler nelerdir? Soru 2: 10 gün üzerinden sigortalı çalıştıra bilir miyim? Bu durumda ne yapmam gerekir?
Cevap 1 – 13.10.2019) Basit usul mükellef olarak Sosyal Güvenlik açısından işveren dosyanız yok ise öncelikle ikametgahınız bağlı olduğu Sosyal Güvenlik Kurumuna işveren dosyası açmazı gerekmektedir.
Çalışacak Kişinin Sigortalı Girişi (Çalışanın SGK Girişi)
“ https://uyg.sgk.gov.tr/SigortaliTescil/amp/loginldap “ linkinden, işverene ait Kullanıcı Kodu, Sistem Şifresi ve İşyeri Şifreleri ile giriş yaparak sigortalınızın girişin yapabilirsiniz. İşveren olarak sigorta dosyanız yeni açılıyor ise işveren sgk dosyanız açılığı günden itibaren 30 gün içerisinde sigortalı girişinizi yapa bilirsiniz fakat öteden beri işlem gören bir işveren dosyanız var ise ancak bir gün sonra çalışacak şekilde sigortalınızı girmeniz gerekmektedir. Örnek, öteden beri dosyanız aktif ise ve 14.10.2019 tarihinde sigortalı çalıştırmaya başlayacak iseniz sigorta giriş işleminizi 13.10.2019 tarihi itibariyle yapmanız ve sisteme sigortalınızın 14.10.2019 tarihi itibariyle çalışacağını beyan etmeniz gerekmektedir.
Çalışacak Kişinin Vergi Açılışı
Basit usul mükellefin işletmesinde çalışmakta olan personel Gelir Vergisi Kanunu açısından Diğer Ücretli kapsamında vergilendirilmektedir. Bu uygulamada sigortalı ikametgahının bağlı olduğu vergi dairesine kendi adına açılış yapması ve kendi adına tahakkuk kestirmesi gerekmektedir. Vergilendirme sene başındaki asgari ücretin % 25’ inin % 15’i hesaplandığında bir aylık vergi karşılığı hesap edilmiş olur.
2019 yılı için (2.558,40 x %25) x %15 =95,94
Bir yıllık tutar 95,94 x 12 = 1.151,28 TL dir.
Sigortalı yıl içinde işe girmiş ise işe başladığı tarihten yıl sonuna kadar ki aylar için vergi hesaplanır.
Sigortalı yılın ilk altı ayında işe girmiş ise 1 Temmuz olmadan işten ayrılır ise Temmuz-Aralık dönemine ait 2. Vergi taksidini iptal ettirebilir.
Sigortalı işten ayrıldığında muhakkak vergi kaydını kapattırması gerekmektedir.
Diğer ücretlilerin vergi taksitleri Şubat ve Ağustos aylarında ödenmektedir.
Basit usul mükellefin yanında çalışan sigortalılar kendi adlarına vergilendirilirler fakat vergi kayıtlarını zamanın açtırmamaları, vergilerini zamanında tahakkuk ettirmemeleri veya vergi borçlarını zamanında ödememeleri halinde vergi ve cezaları vergi dairesi işverenden tahsil etmektedir.
Cevap 2 – 13.05.2019) Çalışanınız ile Kısmi Süreli Sözleşme yapıp 10 gün üzerinden de sigorta primi ödeye bilirsiniz. Bu yazılı bir sözleşme gerektirir. Çalışanınız emekli ise SGK uygulaması açısından sadece 10 sosyal Güvenlik Destek primi ödersiniz, genel Sağlık Sigortası primi ödemenize gerek yoktur. Fakat çalıştıracağımız kişi emekli değil ise 10 gün tüm sigorta kollarına tabi prim 20 günde Genel Sağlık Sigortası primi ödemeniz gerekmektedir. 20 Günlük genel Sağlık Sigortası Primi için Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına giderek Gelir Testi yaptırırsanız ve aynı adres de ikamet eden kişilerin kişi başı gelirleri asgari ücretin 1/3 ünden daha düşük çıkar ise sonucu SGK’ ya götürdüğünüz de 20 günlük GSS priminiz SGK tarafından karşılanmaktadır. SGK’ya Genel Sağlık Sigortası açılışınızı işe girişinizi takip eden ayda SGK tahakkukunuz kesildikten sonra yapmanız gerekmektedir.
Ayrıca taksiciler için 5510 sayılı kanun kapsamında Ek-6 sigortası da mevcuttur. EK-6 kapsamında ki sigortalılıktan taksilerde dahil diğer toplu taşımalarda aylık 10 günden az çalışanlar faydalana bilmektedir yani 10 gün ve daha fazla çalışanlar faydalanamamaktadır. Ek-6 kapsamında kısa vadeli sigorta kolları primi ödenmemektedir. Kısa vadeli sigorta pirimi ödenmediği için sigortalınız hastalık halinde ve iş kazası hallerinden rapor parası alamaz ve kısa vadeli sigorta kolları yardımlarından faydalanamazlar. 2019 yılında Ek-6 kapsamında ki sigortalılardan aylık 26 gün üzerinden prim alınmaktadır ve 4 gün de SGK tarafından karşılanarak 30’a tamamlanmaktadır.
EK-6 kapsamdaki sigortalılardan
% 20 Malullük – yaşlılık – ölüm sigortası primi,
% 12,5 genel sağlık sigortası primi alınmakta,
ve ayrıca isteyenler % 3 işsizlik sigortası primi ödemektedir.
2019 Yılı İçin Asgari Ücret Üzerinden Prim Hesaplama
İşsizlik Sigortası Primi Olmaksızın : (2.558,40 x %32,5) / 30 x 26 =720,62 TL
İşsizlik Sigortası Primi Dahil : (2.558,40 x %35,5) / 30 x 26 =787,13 TL
%3 işsizlik sigortası primi ödenmez ise sigortalı işsizlik maaşı alamaz.
Soru : İnternet üzerinden e ticaret yapan bir firmayız e-Arşiv fatura uygulamasına geçme zorunluluğu konusunda bilgi verir misiniz?
Cevap – 12.10.2019)433 sıra no’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile İnternet üzerinden mal ve hizmet satışı yapan ve 2014 yılı gelir tablosu brüt satış hasılatı tutarı 5 milyon lira ve üzerinde olan mükellefler, en geç 1/1/2016 tarihine kadar e-Arşiv Uygulamasına geçmek zorunluluğu getirilmiştir ve 5 milyon TL lik limit 13.10.2019 tarihi itibariyle de aynen uygulanmaktadır.
Benzer Konu ve Kavramlar :
Elektronik ticaret
E Ticaret
İnternet üzerinden ticaret
İnternetten ticaret
Soru : Avukatlık hizmeti verebilmek için bir firma ile 2019 yılı için yıllık 18.000,00 TL’ye anlaştık. Tahsilatlarımı aylık 1.500,00 TL taksitler halinde yapacak olup aylık Serbest Meslek Makbuzu düzenleyeceğim. Aylık tahsilatlarımı bankadan yapmak zorunda mıyım?
Cevap – 12.10.2019) Yıllık sözleşmeniz 12.000,00 TL olduğunuz için ve 2019 yılında 7.000,00 TL’ yi geçen tahsilatlar/ödemeler tevsik (ispat) kapsamında olduğu için tahsilatlarınızı banka,PTT, finans kurumları aracılığı ile yapmak zorundasınız.
Tahsilatlarınız için çek, senet alabilirsiniz. Yanlız çek veya senedin ilgili aracı kurumlar üzerinden tahsilatını yapmanız gerekmektedir. Almış olduğunuz Çek veya senedi elden tahsil edemezsiniz.
Konu ile ilgili 459 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğini inceleye bilirsiniz.
https://www.gib.gov.tr/459-sira-nolu-vergi-usul-kanunu-genel-tebligi
Soru : Şirket ortaklarının ortaklık payı için taahhüt etmiş oldukları rakamın 7.000,00 TL’ yi geçmesi halinde ödemlerini tevsiki kapsamında yapmalarına gerek var mı?
Cevap – 12.10.2019) Evet. 459 Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile “ İşletmelerin kendi ortakları ve/veya diğer gerçek ve tüzel kişilerle yaptığı her türlü tahsilat ve ödemelerin belirlenen haddi aşması durumunda, aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması ve bu işlemlerin söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik edilmesi zorunludur.” Denilmek suretiyle şirket ortaklarının da sermaye taahhütlerinin 7.000,00 TL’ yi geçmesi halinde taahhüt tutarının tamamının tevsik kapsamında ödemeleri gerekmektedir.
Soru : Ticari işlemler ile ilgili ödemelerimizi ve tahsilatlarımızı bankadan yapma zorunluluğumuz var mı?
Cevap : 320 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenler, defter tutmak zorunda olan çiftçiler, serbest meslek erbabı ile vergiden muaf esnafın kendi aralarında yapacakları ticari işlemleri ile nihai tüketicilerden (Türkiye’de mukim olmayan yabancılar hariç) mal veya hizmet bedeli olarak yapacakları belirli bir Türk Lirasını aşan tahsilat ve ödemelerini banka veya özel finans kurumları aracı kılınarak yapılması ve bu kurumlarca düzenlenen dekont veya hesap bildirim cetvelleri ile tevsiki zorunluluğu getirilmiştir.
323 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü, (PTT) aracılığıyla yapılacak tahsilat ve ödemeler de tevsik kapsamına alınmıştır.
24 Aralık 2015 tarihli 29572 sayılı resmi gazete yayımlanan 459 nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile tevsik (ispat) kapsamı 7.000,00 TL’yi aşan tutarlara uygulanacaktır.
Tespit edilen tutarın altında kalan tahsilat veya ödemelerin banka veya özel finans kurumları aracılığıyla yapılması ihtiyaridir.
TEVSİK ZORUNLULUĞU OLMAYAN ÖDEME VE TAHSİLATLAR
a) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda yer alan merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bunlara ait döner sermaye işletmelerinin işlemlerine konu tahsilat ve ödemelerin,
b) 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununda tanımlanan sermaye piyasası aracı kurumlarında yapılan işlemlere konu tahsilat ve ödemelerin,
c) 11/8/1989 tarihli ve 20249 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 89/14391 sayılı Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Kararda tanımlanan yetkili döviz müesseselerinin yapacakları döviz alım satım işlemlerine ilişkin tahsilat ve ödemelerin,
ç) Tapu sicil müdürlüklerinde gerçekleştirilen işlemler karşılığında yapılan tahsilat ve ödemelerin,
d) Noterlerde gerçekleştirilen işlemler karşılığında yapılan tahsilat ve ödemelerin,
e) 5018 sayılı Kanunda yer alan merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ile bunların teşkil ettikleri birlikler, kanunla kurulan diğer kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan ve işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşlar veya bunlara ait veya tabi diğer müesseseler tarafından yapılan ihale işlemlerine ilişkin yatırılması gereken teminat tutarlarına ilişkin tahsilat ve ödemelerin aracı finansal kurumlar kanalıyla yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır.
TEVSİK ZORUNLULUĞUNA UYMAYANLARA UYGULANACAK
CEZAİ MÜEYYİDE
Vergi Usul Kanununun Mükerrer 355 inci maddesinde yer alan hükme göre,
Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan aşağıda ki cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5’i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Bu şekilde ceza kesilen mükellefler hakkında üçüncü fıkra hükmü uygulanmaz. Ancak, bu fıkra uyarınca bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 2019 yılı için 1.200.000’yi geçemez.
2019 Yılı için Uygulanacak Özel Usulsüzlük Cezaları
Tevsik mecburiyeti kapsamında ki iş
1- Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1.600 TL
2- İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 800 TL
3- Yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 400 TL, Özel usulsüzlük cezası kesilir.
Benzer Kavramlar :
Ödemelerin belgelendirilmesi
Ödemelerin bankadan yapılması
Ödemelerin ispatı
Faturada Kdv’ nin ayrıca gösterilmesi
3065 sayılı katma değer vergisi kanunu 34. maddesinde
“ 1. yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisi, alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanunî defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebilir.”
- katma değer vergisinin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilmesine gerek görülmeyen işlemlerde vergi indiriminin nasıl belgelendirileceği maliye ve gümrük bakanlığınca tespit olunur.” denilmektedir.
Ayrıca 3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 20/4 maddesinde, belli bir tarifeye göre fiyatı tespit edilen işler ile, bedelin biletle tahsil edildiği hallerde tarife ve bilet bedelinin KDV dahil edilerek tespit olunacağı ve verginin müşteriye ayrıca intikal ettirilemeyeceği belirtilmiştir.
Belli bir tarifeye göre fiyatı tespit edilen işler ile, bedelin biletle tahsil edildiği işlerin dışında ki işlerde Kdv ‘ nin indirim konusu yapılabilmesinin şartlarından birinin, faturada kdv’nin ayrıca gösterilmesinin zorunlu olduğu vurgulanmıştır. Kdv ‘ nin faturada ayrıca gösterilmeyip Kdv dahil yazılması durumunda Kdv indirim konusu yapılamayacağı açıktır.
Örneğin: Deftere tabi nakliyecilik faaliyeti ile iştigal eden şoför esnafı kamyonu için yedek parça satın aldığında satıcı faturada Kdv‘ yi ayrıca gösterdiğinde Kdv’ yi indirim konusu yapabilecek fakat satıcı tarafından düzenlenen faturada kdv ayrıca gösterilmeyip kdv dahil olarak belirttiğinde Kdv indirim konusu yapılamayacaktır.
Benze Kavramlar :
Kdv dahil fatura
faturada kdv nin gösterilmesi
faturada kdv nin ayrıca gösterilmesi
faturada kdv ayrıca gösterilmelimi